Quan la generacion joena d'arquitèctas imagina Niva de doman !

Que son mei d'ua quarantea d'arquitèctas, urbanistas e paisatgistas vienuts aqueth dimèrcs visitar los bòrds de Niva. Lo site basco que hè partida deus 14 laureats francés de l'edicion 2025 deu concors Europan, ua competicion prestigiosa qui convida joens conceptors de tota Euròpa a réimaginer deus lòcs o deus territòris. Entà Carole Hiriart, référente deu pòle Errobi qui a defenut la candidatura de la Comunautat País Basco, qu'ei ua promessa beròja . « Qu'ei entosiasmant de véder autant de monde s'interessar au noste territòri. Qu'avem besonh d'aqueth espiar nau e d'aquera creativitat entà imaginar faiçons navèras d'amainatjar País Basco.»

Tres sites pilòte

Lo projècte portat per la Comunautat d'Aglomeracion qu'ei atipic . « Generaument, que retienem meilèu sites en miei urban com bosigas, qu'explica Julie Fernandez, secretària generau d'Europan França. Aquí, qu'èm sus un ensemble plan vaste dab ua atencion portada sustot suus paisatges. » Ua proposicion qui ressona perfèitament dab lo tèma d'aquera edicion navèra Re-ssourcer qui interròga lo rapòrt enter l'òmi e los ecosistèmas.

Suus 56 quilomètres de traçats de l'arriu, tres lòcs tèst que son estats retienuts per l'organizacion . « sites experimentaus dont se poiràn inspirar autes endrets deu territòri qui encontran las medishas problematicas », que justifica Carole Hiriart, tot en raperant la necessitat de preservar la ressorsa e la biodiversitat sus aquera zòna naturau fragila.

Sent Jan-Pè-de-Pòrt : crear un espaci de vita entaus locaus

Lo trajècte en tres temps que -debuta-a Sent Jan Pè de-Pòrt . Ací, qu'ei ua vasta zòna toristica englobant lo centre-borg, la ciutadèla e los espacis a l'entorn deu pont Eyheraberry qui lo son purmèr cònsol, Laurent Inchauspé, que vòu tornar visitar. « Mes shens desnaturar lo site, que's vòu que los amainatjaments sèrvian purmèr aus locaus », que plaidege l'elegit . Entà Lena, paisatgista a Bordèu, la politica defenuda peu territòri qu'ei particularament inspiranta . « Aquera idèa de limitar au maximum la mèrca sus la natura, quitament de désurbaniser, qu'ei plan avantguardista . » Quitament constat entà Nadir, vienut especiaument de Belgica, qui imagina tribalhar a l'entorn de las ressorsas locaus e deus circuits corts entà revalorizar lo lòc.

Ustaritz : reabilitar lo patrimòni industriau

Drin mei luenh a Ustaritz, los caminaires que descobreishen lo dusau site d'Ustaritz . Lo decòr qu'i ei radicaument diferent . Ací, Niva que torna frequentar lo son passat industriau . Lo de la minoteria d'Arki on èra enqüèra recentament produsit de la haria e, de l'auta part de la riba, lo lac Errepiragaraia qui serviva un còp èra a l'extraccion deu gravèr. Entau son purmèr cònsol, Bruno Carrère, lo concors d'idèas Europan qu'ei l'escadença ideau de tornar nodar lo ligam dab l'arriu en creant activitat economica sus la comuna. En observant la hauta tor deu molin, Renaud, un abituat deu concors, dejà premiat dus ans a, qu'imagina perqué pas i crear un tèrçlòc, « en tots cas un espaci obèrt e viu connectat dab lo centre-vila e la gara. »