Que soi fièra d'aver ajudat a har rajar lo nom de Balenciaga

Lo son nom que ressona en País Basco, a París e a l'internacionau. Lo trajècte d'aquera istoriana de l'art, vaduda a Bilbao en 1978, que fòrça lo respècte . Aqueth dia, despuish lo Palais Galliera a París, Miren Arzalluz qu'evòca lo son bonaür de presentar a Shangai l'exposicion dedicada a Gabrielle Chanel, « l'ua de las creatoras mei influentas dens l'istòria de la mòda, dab Balenciaga ». Aqueth balancèr enter l'internacionau e lo son País Basco nadau, dont a pas de que cèssa de deféner l'identitat - l'euskara qu'ei la soa lenga mairau -, la cultura, la costura, qu'ei la soa vita .

Dejà, a l'universitat de Deusto de Bilbao - qu'i passa ua licéncia d'istòria -, que desirava « contribuar a la resolucion deu conflicte politic qui segotiva País Basco d'alavetz ». A Londres puish, Miren Arzalluz que s'engatja dens un mastèr en politicas internacionaus dab aquera medisha intencion . Qu'ei aquí, mei de vint ans a, qui descobreish ua disciplina emergenta : l'istòria de la mòda. « Aquera auta faiçon d'abordar l'istòria e l'art que m'a  fascinada ; daubuns que s'an podut estonar que passi organizacion de conferéncias internacionaus dab Bill Clinton, Kofi Annan, a l'istòria de la mòda. Lo men pair qu'estó lo prumèr a me sostiéner. » De Xabier Arzalluz (1932-2019), expresident deu Partit Nacionalista Basque en Hegoalde, que ditz « partatjar la passion entà l'istòria, l'art, la filosofia, la politica, lo sens de l'engatjament, ua apartenéncia plan hòrta a País Basco, lo hèit de's sentir Basque europèa. »

Balenciaga, l'evidéncia

« A Londres, dens la quadre deu men mastèr en istòria e deu vestit de la mòda, qu'avèvi causit Balenciaga, aquò n'èra pas originau entau mainatge de Bilbao que soi, mes evident », ce hida. « Totun, mentre que passavi los mens estius a Zarautz, n'avèvi pas enqüèra arrestat la soa estatura d'artista internacionau. En me documentant, qu'èi trobat escriuts tròp simplistas . Aquera vision romanesca d'un òmi arribat a París, partit d'arren. Com si, a País Basco, n'i avèva pas arren, com si, tocat per la lutz de París, que vadè l'un deus costurèrs mei coneguts au monde. Au hèit de l'istòria deu noste país, de la còsta basca, de la mòda, de las villégiatures a Biàrritz e Donostia, aquò que'm semblava improbabla . Qu'ac èi desirat replaçar dens la nosta istòria . »

Las soas recèrcas que l'aprèssan de la fondacion Cristóbal Balenciaga, qui enten alavetz dedicar un musèu au mainatge illustre de Getaria. « Qu'èi quitat Londres entad aqueth saunei professionau . » Elle que met la soa energia a participar ad aquera aventura. Lo musèu Balenciaga qu'obreish en 2011. Conservadora en cap dens la Fondacion, que's ditz « fièra d'aver ajudat a har rajar lo nom de Balenciaga », dont a publicat la biografia un an mei de d'òra. Qu'aconselharà los quites creators de la seria espanhòla consacrada au costurèr basco sus Disney+.

En dirigint lo Palais Galliera, Musèu de la mòde de París, que pòdi contunhar d'ua certana faiçon a promòver la nosta cultura basca !

Passada aquera vita a l'ombra tutelara de Balenciaga, Miren Arzalluz que vad comissària d'exposicion, cercaira independenta. « Qu'èi participat a l'exposicion Galliera sus la mòda dens las annadas 50 au Musèu de las Bèras arts de Bilbao, puish ad aquera, hòra-las-parets, au Musèu nacionau de l'istòria de l'immigracion a París », ce indica. « l'escadença de mostrar que la mòda a París ei hèita de creators vienuts d'alhors, a l'imatge de Balenciaga, Paco Rabanne entà País Basco. »

Après ua rica annada au cap de l'Institut culturau basco Etxepare de Donostia, l'oportunitat de pilotar la supèrbia Palais Galliera, Musèu de la mòde de París, que s'auhereish son en 2018. « En dirigint parièra institucion culturau, que pòdi contunhar d'ua certana faiçon a promòver la nosta cultura basca ». Qu'i mescla tanben la soa passion deu patrimòni de la mòda a l'innovacion. Que'n testimònian l'exposicion far dedicada a Gabrielle Chanel, presentada a París, Melbourne, Tòquio, Londres, - uei Shangai , e aquera consacrada a Frida Kalho, « a la soa intimitat de hemna-artista ». En resson aus Jòcs Olimpics, « la mòda en movement #2 » auhèrta un focus sus la mòda esportiva. Autant de testimoniatges de la soa passion entà l'istòria de l'art.