Episòdi 3 : Ua colonia de vacanças entà tornar frequentar lo basco en familha

45 familhas qu'an participat aquera annada a la prumèra edicion de Familion’ Egonaldia. Un sejorn lingüistic d'un genre navèth entà réapprendre a parlar basco dab los sons mainatges en profieitant de las vacanças. A travèrs aquera experiéncia originau, lo collectiu Plazara que vòu tanben recrear ligam enter los abitants e lo lor territòri. Qu'èm anats interrogar los participants sus plaça.

Actualizat lo : 9 May 2025

Qu'ei ua colonia de vacanças drin particulara qui a imaginada lo collectiu ciutadan Plazara. Pendent ua setmana, mantua familha que partatja un sejorn en collectivitat, immergidas dens la lenga e la cultura bascas. Batejada Familion’ Egonaldia, l'experimentacion qu'a per mira d'encoratjar parents e mainatges a préner la costuma de parlar en euskara au quotidian. « N'existiva pas d'auhèrta d'aqueth tipe », qu'explica Eneko Gorri, responsable de projècte a Plazara. « Entaus parents, qu'èra tostemps lo dilèma, sia préner ua setmana de congèts entà apréner lo basco sia gardar los lors mainatges. »  

Gràcias au sostien financèr de cinc institucions publicas, dont la Comunautat País Basco, e dab l'ajuda de quate partenaris - AEK, Uda Leku, Ebete e Dindaia – l'associacion que decideish d'innovar en creant aqueth concèpte navèth. « Que s'a federat los saber-har de cada estructura entà prepausar ua formula originau qui permétia d'apréner e de partatjar ua experiéncia dab los sons mainatges au còp », que persegueish lo responsable . Entad aquera prumèra edicion, 45 familhas que's son portadas volontàrias . Un ahuegament inesperat qui a largament despassat las esperanças deus organizators. « Que s'arcuelh personas d'univèrs plan diferents . Daubuas que vienen de Navarra, de Gipuzkoa, d'Alava, autas que son originàrias de Japon, d'Argentina. »

Tornar frequentar la lenga… 

Dens la bastissa grana Arantzola d'Arbonne qui sèrv de refugi aus pensionaris, las jornadas que son regladas . Lo matin, deu temps que los mainatges s'amusan, los parents que son a har un tribalh de basco . Tots qu'an dejà basas mes que mancan d'assegurança entau parlar, com Maitena, vienuda temptar l'experiéncia dab Jone, la soa hilha de 5 ans, escolarizada a l'Ikastola de Bidart. « Qu'avèvi començat d'apréner lo basco quauquas annadas a mes ne s'a pas pres la costuma d'ac parlar a casa. » Entà la mamà joena, qui ditz mancar de temps entà seguir un còp de mei deus cors, l'iniciativa de Plazara qu'èra l'escadença perfèita de tornar nodar lo ligam. « Que'u volèvi mostrar que's pòt aver conversacions en basco, quan aurèi pas lo medish nivèu qu'era. Ací, que s'ac hè en s'amusant, qu'ei l'ideau . » 

…e dab lo son territòri 

Entà favorizar los escambis, los animators que meten endavant las vertuts deu collectiu . Los repaishs deu mieidia que's hèn en comun dab un vesin de taula diferent a cada còp entà s'obrir aus encontres. Lo vrèspe, de las activitats variadas, en ligam dab las tradicions locaus com la fòrça basca, la pelòta o la gastronomia, que permeten aus parents de méter en practica las nocions apresas drin mei de d'òra. Entà Christine, 65 ans, qui a volut partatjar aqueth moment dab la soa arrèrhilha Hegoa, qu'ei un vertadèr plus . « Dens los estagis immersius que's va plan luenh dens lo vocabulari, la gramatica, que s'apren causas puntudas . Ací, qu'ei hèra mei practic e orientat sus la vita de cada dia. » Un bagatge dont espèra se servir entà parlar mei aisidament dab los sons mainatges e arrèrhilhs, tots dejà adaises dab la lenga.

Après quate dias de partatge, l'immersion que s'acabarà dissabte de l'auta part deus Pirenèus a Pasaia on las familhas visitaràn la fabrica d'Albaola qui sauvaguarda lo patrimòni maritime basco en restaurant batèus ancians. Ua faiçon de's reconnecter tanben a la vita e a l'istòria deu territòri. « la lenga, n'ei pas ua fin en si. Que's los vòu mostrar que pren rasic dens quauquarren en mei gran qui ei la cultura, lo patrimòni e l'identitat de País Basco », que defen Eneko Gorri . L'an qui vien, qu'imagina prepausar autas formulas entaus debutants mes tanben entaus bascofònes qui cèrcan de víver, eths tanben, aqueth tipe d'experiéncias collectivas.

Véder tots los episòdis de la websérie

Ua jornada entà s'iniciar a l'occitan gascon en familha

L'associacion Òcbi Aquitània que prepausa despuish mantua annada en Bearn e dens Lanas ua jornada d'iniciacion a l'occitan gascon batejada « Familha en Lenga » destinada a las familhas. Lo matin los parents que's pòden iniciar a la lenga occitana dens los locaus de l'escòla mentre que los mainatges participan a activitats miadas per animators occitanofònes. Après un picnic partatjat, tots que participan a ua caça deu tesaur entà facilitar los escambis enter parents e mainatges. Lo concèpte qu'ei en projècte a País Basco en 2025 dab l'escòla bilingua francés occitan de Bidaishe.